Autor: ferenski

WOJNY | NIE-WOJNY

Czasopismo naukowe „K-H-G” poświęcone jest rozważaniom dotyczącym historycznych i współczesnych przeobrażeń świata kulturowego i społecznego. Wspólnie budowane studia globalne opierają się na wiedzy oraz doświadczeniu przedstawicielek i przedstawicieli różnych dyscyplin badawczych – w tym zwłaszcza kulturoznawstwa, historii, antropologii kulturowej, archeologii, pedagogiki, psychologii, filozofii, socjologii, politologii, historii sztuki, filologii, muzykologii, filmoznawstwa.

Tym razem tematem numeru zamierzamy uczynić wojny. Problem konfliktów, także tych skutkujących przemocą, był wyraźnie obecny na łamach naszego periodyku przez ostatnie dwie dekady. Rozumienie wojny chcemy jednak tutaj rozszerzyć, nie skupiając się wyłącznie na najbardziej dziś znaczących wydarzeniach, jakie mają miejsce w Ukrainie, Izraelu i Palestynie, Libanie, Jemenie czy na narastających napięciach wokół Tajwanu. Chodzi nam również oczywiście o wojny domowe, etniczne, partyzanckie, o walkę z terroryzmem, interwencje pokojowe, wojny hybrydowe.

Mamy na uwadze jednak i wojny | nie-wojny ideologiczne, kulturowe, polityczne, prawnicze, „plemienne”, wojny gangów (w tym narcos), wojny gospodarcze, napięcia o charakterze rasowym, klasowym, genderowym, spory związane ze zmianami klimatycznymi, kryzysy humanitarne, głod. Wojny – w bardziej już przenośnym sensie – mają miejsce nie tylko na poziomie państwowym, regionalnym czy miejskim, ale też instytucjonalnym. Wojny | nie-wojny obejmują również środowiska naukowe i kulturalne.

Do refleksji nad zaproponowaną problematyką zapraszamy naszych stałych, jak też nowych autorów i autorki. Tematowi temu poświęcony będzie najbliższy, już 31. numer „Kultury-Historii-Globalizacji”.

Tytuły artykułów wraz z abstraktami prosimy nadsyłać do dnia 29 lutego 2024 roku, na teksty czekamy zaś do 12 maja 2024 r. Publikację numeru po recenzjach i składzie przewidujemy pod koniec czerwca.

Zgłoszenia i korespondencję prosimy kierować na adres: khg@uwr.edu.pl.

„Wybadać codzienność”

Przed nieco ponad dziesięciu laty, znany polski antropolog kultury, Roch Sulima, zauważał, że „codzienność” to nie tylko synonim pożądanej „normalności”. Jest ona bowiem „potężną modą, towarem, a przy tym rzeczywistością mitopodobną, totalizujacą, o dużej mocy oddziaływania”. Oczywiście od tamtego czasu – w coraz bardziej zglobalizowanym za sprawą nowych technologii i mediów ludzkim uniwersum – zaszło wiele istotnych zmian. Znaczenie problematyki „codzienności”, nie tylko nie straciło na ważności, ale stało się jeszcze bardziej kluczowe dla zrozumienia współczesnego świata. Liczne media społecznościowe nakłaniają do kadrowania i wykrawania scen z naszego życia codziennego – do wizualizowania i upubliczniania doświadczeń kulinarnych, rekreacyjnych (hobbies), podróżniczych, ale też osiągnięć zawodowych. To jednak tylko jeden z wymiarów „everyday life”. Przybierający na sile populizm stawia „zwykłego człowieka” z jego codziennością i tzw. zdrowym rozsądkiem naprzeciw nieodpowiedzialności oraz arogancji „elit” politycznych i ekonomicznych – niezaineresowanych rzeczywistymi problemami. Tymczasem żyjemy w świecie antropogenicznych zmian klimatu, kryzysów gospodarczych, globalnych pandemii, ograniczania swobód obywatelskich (możliwości samostanowienia o własnym ciele, a wraz z tym m. in. kwestionowania równości płci, negowania praw mniejszości seksualnych, etnicznych, religijnych oraz biopolitycznej kontroli ludności ze strony państwa. Wszystko to prowokuje do intensyfikacji i aktualizacji refleksji na temat codzienności. Nie przesądzamy o charakterze czy też kształcie związków pomiędzy „codziennością” a wyżej wymienianymi przemianami. Chcielibyśmy otworzyć dyskusję o przydatności kategorii „codzienności” dla rozumienia globalnej współczesności. Jak przeobraża się nasza codzienność? Jak funkcjonuje jako forma dyskursu? Gdzie przebiega granica między tym, co pospolite, a tym, co nadzwyczajne? W jaki sposób działania, nawyki i rutyny warunkują jej dynamikę?                                                                                            

Temat codzienności stanie się główną osią najbliższego numeru „Kultury–Historii–Globalizacji”.

[ENG]

Upcoming issue of Kultura–Historia–Globalizacja / Culture–History–Globalisation (30/2023)

Exploring everyday

A little over a decade ago, the well-known Polish cultural anthropologist Roch Sulima noted that „everyday life” is not only a synonym for the desired „normality.” For it is „a powerful fashion, a commodity, and at the same time a myth-like, totalizing reality with great power of influence.” Of course, since then – in a human universe increasingly globalized by new technologies and media – many important changes have taken place. The importance of the issue of „everyday life,” not only has not lost its relevance but has become even more crucial to understanding the modern world. Numerous social media urge us to frame and crochet scenes from our daily lives – to visualize and publicize culinary experiences, recreational activities (hobbies), travel, but also professional achievements. However, this is only one dimension of „everyday life.” The populism that is gaining momentum pits the „common man” with his everyday life and so-called common sense against the irresponsibility and arrogance of political and economic „elites” – uninterested in real problems. Meanwhile, we live in a world of anthropogenic climate change, economic crises, global pandemics, restrictions on civil liberties (the possibility of self-determination over one’s own body, and with it, among other things, the questioning of gender equality, the denial of the rights of sexual, ethnic, religious minorities, and biopolitical control of the population by the state. All this provokes an intensification and updating of reflections on everyday life. We do not prejudge the nature or shape of the relationship between „everyday life” and the above-mentioned transformations. We would like to open a discussion about the usefulness of the category of „everydayness” for understanding global contemporaneity. How is our everyday transformed? How does it function as a form of discourse? Where is the line between the common and the extraordinary? How do actions, habits and routines condition its dynamics?           

The topic of everyday life will become the main axis of the upcoming issue of Culture-History-Globalization.

„Ziemia w transie”

Od ponad 15 lat na łamach „K-H-G” prowadzimy rozważania na temat historycznych i współczesnych przemian zachodzących w wymiarze kulturowym, a także społecznym, politycznym czy ekonomicznym. W ramach owych globalnych studiów, tworzonych przez przedstawicielki i przedstawicieli różnych dyscyplin badawczych (między innymi kulturoznawstwa, historii, antropologii kultury, archeologii, pedagogiki, psychologii, filozofii, socjologii, politologii, historii sztuki, filologii, muzykologii) często podejmowaliśmy namysł nad tym, jak opisywane przez nas procesy ukierunkowują świat. Napięcia społeczne w Ameryce Południowej, Brexit, globalna pandemia COVID-19, inwazja wojsk rosyjskich na terytorium Ukrainy i rozszerzanie się NATO oraz skutki gospodarcze wszystkich tych zdarzeń z pewnością istotnie zmieniły rzeczywistość, w której żyjemy. Starczyły trzy lat byśmy odeszli od myślenia o jakichkolwiek stanach równowagi i przewidywalności (o „końcu historii” już nie wspominając). Ziemia wydaje się „trząść” (od hiszp. trance, czyli moment krytyczny, trans). Gdzie jesteśmy? W jakim punkcie się znajdujemy?
Czy to opisywany przez Jurija Łotmana z Ilyą Prigoginem moment bifurkacji, w którym przyszłość pozostaje otwarta i wszystko jest możliwe? Co przyniosło ostatnie trzydzieści kilka miesięcy, co zmieniło i co nas wkrótce może czekać? Do refleksji nad tym zapraszamy naszych stałych, jak też nowych autorów i autorki. Tematowi temu poświęcony będzie najbliższy numer „Kultury-Historii-Globalizacji”.

Tytuły artykułów wraz z abstraktami prosimy nadsyłać do dnia 1 marca 2023 roku, na tekst czekamy zaś do 15 maja 2023 roku. Publikację po recenzjach i składzie przewidujemy około lipca.

Zgłoszenia i korespondencję prosimy kierować na adres: khg@uwr.edu.pl

[ENG]

Call for Papers for a new issue of Kultura – Historia – Globalizacja / Culture – History – Globalisation (29/2023)

The World in Trance

KHG has explored historical and current transformations in culture, society, politics and economy for more than fifteen years now. As part of this Global Studies research, an interdisciplinary community of scholars affiliated with cultural studies, history, anthropology of culture, archaeology, education, psychology, philosophy, sociology, political science, art, history, language and literature studies, musicology and other fields have often pondered how the processes they investigate give direction to and shape the world. The aggravation of social tensions in South America, Brexit, the COVID-19 pandemic, the Soviet invasion of Ukraine, the enlargement of NATO and the economic fallout from these events have without a doubt fundamentally altered the reality we inhabit. A mere three years on and we no longer consider any states of balance or predictability (let alone ‘the end of history’). Our world seems to be in a paradoxical state of shiver and numbness, locked in the critical moment of extreme suspense, dread and excitement. In a word, it is in trance. Where do we stand today? Where are we now? Is this the point of bifurcation, where, as described by Yurij Lotman and Ilya Prirogin, the future is open-ended and all options are still possible? What has happened in the last thirty-something months, what has changed, and what are we still in for? We invite submissions addressing these issues from our regular contributors and from new authors. These concerns will be explored in the coming issue of Kultura – Historia – Globalizacja.

The deadline for paper titles and abstracts is 1 March 2023, and the completed texts must be submitted by 15 May 2023. Following the review and editing process, the issue is scheduled to be published in July.

E-mail for submission, information and further correspondence: khg@uwr.edu.pl