Wędrujące kamienie Pomorza. Krótki esej w kontekście studiów Kamila Kajkowskiego

Piotr Piętkowski

Wandering Stones of Pomerania. A Short Essay in the Context of Kamil Kajkowski’s Stu-dies

Stone is one of the universal symbols for many cultures. The lack of this material in a larger amount in the local landscape of Pomerania emphasized, however, the uniqueness of all kinds of post-glacial erythians scattered across the area. This text extends the study of Kamil Kajkowski, who collected in his article many examples of the presence of stone in the landscape of medieval Pomerania. Emphasizing the role of outstanding erratic boulders, megalithic constructions, or some local names from the area of Pomerania allows you to look at the nodal points of the medieval history of these region in a slightly different light. Clearly, the stone had in these pages additional meanings in relation to other neighbouring regions, which in some cases was adopted (or sometimes radically changed) in the realities of the Christianization of this area observed on the basis of historical and archaeological research. These terrain peculiarities are now characteristic natural hierophants, which constitute an important part of the cultural landscape of Pomerania.

Keywords: stones, erratic boulders, Western Pomerania, Saint Otton from Bamberg, Christianization

Wędrujące kamienie Pomorza. Krótki esej w kontekście studiów Kamila Kajkowskiego

Kamień jest jednym z uniwersalnych symboli dla wielu kultur. Na Pomorzu brak tego materiału w większej ilości w tamtejszym krajobrazie podkreślał jednak dodatkowo wyjątkowość wszelkiego rodzaju polodowcowych eratyków rozsianych na obszarze tej krainy. Niniejszy tekst rozszerza nieco studium Kamila Kajkowskiego, który zebrał w swym artykule wiele przykładów obecności kamienia w krajobrazie średniowiecznego Pomorza. Podkreślenie roli wybitnych głazów narzutowych, konstrukcji megalitycznychczy też niektórych nazw miejscowych z terenu Pomorza pozwala spojrzeć na punkty węzłowe średniowiecznej historii tego regionu w nieco innym świetle. Ewidentnie kamień posiadał w tych stronach dodatkowe znaczenia w stosunku do innych ościennych regionów, która w niektórych przypadkach została zaadoptowana (czasem radykalnie zmieniona) w realiach chrystianizacji tego obszaru obserwowanej na gruncie badań historycznych i archeologicznych. Te osobliwości terenowe są i obecnie charakterystycznymi hierofantami naturalnymi, które stanowią istotną część krajobrazu kulturowego Pomorza.

Słowa kluczowe: kamienie, głazy narzutowe, Pomorze Zachodnie, św. Otton z Bambergu, chrystianizacja

Otwórz Artykuł