Cain, Plantationocene and an Exclusion of Plant Worlds
The author examines the culturally shaped non/possibility of intertwining of plant world with human world. Discur-sively and technoculturally produced plant blindness – discerning of plants only because of their functionality within human world (food, medicine/poison, building materials, decora-tion) – leads to the position of the negating plants, or depriving them of their dignity. Western modernity is ruling plants-as-such out, regarding them as passive, nonintentional, unaware and “world deprived” objects/beings. It is possible to search for the roots of so-called plant-blindness in old-testamentary parable of the non-accepted plant offering of Cain. This act might be perceived as a deed of foundation for future superiority of pastoral and nomadic cultures over vegetative and settled ones. The philosophical ruling out of vegetal worlds is performatively confirmed in modern plantation economy (D. Haraway, A. Tsing) and biotechnology: agroculture becomes a field of the biopolitical violence through the means of technoscientific procedures that wipe out plants-as-such and produce the biomass instead (acreage, tissue cultures etc.). There appear some discursive (among others Critical Plant Studies and plant neurobiology) and legislative (e.g. Switzerland, 2008) attempts to counteract this state of affairs recently.
Kain, plantacjocen i wykluczanie światów roślinnych
Autorka przygląda się kulturowo kształtowanej nie/możliwości splatania się światów roślinnych ze światem człowieka. Dyskursywnie i technokulturowo wytwarzana roślino-ślepota (plant blindness) – sprowadzanie roślin do ich funkcjonalności w obrębie świata ludzkiego (pokarm, lek/trucizna, budulec, dekoracja) – prowadzi do stanowiska negacji, pozbawiania roślin godności. Zachodnia nowożytność wyklucza rośliny jako takie, uznając je za byty bierne, nieintencjonalne, nieświadome i „pozbawione świata”. Korzeni tej tzw. roślino-ślepoty można szukać w starotestamentowej przypowieści o nieprzyjętej roślinnej ofierze Kaina. Akt ten jest aktem założycielskim mitu wyższości kultur pasterskich i nomadycznych nad kulturami wegetacyjnymi i osiadłymi. Filozoficzne wykluczenia światów wegetalnych jest performatywnie potwierdzane w nowoczesnej gospodarce plantacyjnej (D. Haraway, A. Tsing) i biotechnologii: rolnictwo staje się polem ingerencji biopolitycznej, poprzez proliferację technonaukowych procedur wymazujących rośliny same-w-sobie i wytwarzających w ich miejsce biomasę (areał, kultury tkankowe etc.). Od niedawna na przestrzeni dyskursu (m.in. critical plant studies oraz plant neurobiology) oraz ustawodawstwa (np. Szwajcaria, 2008) pojawiają się próby przeciwdziałania temu stanowi rzeczy.
Otwórz Artykuł