Obraz i metaforyka doświadczenia wewnętrznego oraz przemiany: od Ciorana po Grotowskiego

Marcin Czerwiński

The Imagery and Metaphors of Inner Experience and Transformation: From Cioran to Grotowski

The author discusses selected literary and philosophical texts of the 1930s and 1960s which dwell on inner experiences involving a mental transformation. He analyses relevant passages from texts by writer Georges Bataille, philosophers Emil Cioran and Albert Camus, psychiatrist Ronald David Laing and theatre director Jerzy Grotowski. These European authors share a similar view of the individual’s experience of the and need for mental transformation. Though similar in their general take on the issue, their specific approaches to it vary. The author of the paperexamines their descriptions of inner experience within the framework of Carl GustavJung’s depth psychology to conclude that their explorations of inner life and their veritably poetic expression modesmay be an unrecognised form of ancient archetypal images from remote traditions, which were repressed by these modern thinkers.

Keywords: inner experience, depth psychology, literature of modernity, imagery, alchemy

Obraz i metaforyka doświadczenia wewnętrznego oraz przemiany: od Ciorana po Grotowskiego

Autor omawia kilka przykładów z literatury i filozofii z lat 30. — 60. XX w., podejmujących temat przeżycia wewnętrznego oraz towarzyszącej mu przemiany mentalnej. Analizowane są odpowiednie ustępy z tekstów pisarza Georges’a Bataille’a, filozofów Emila Ciorana oraz Alberta Camusa, psychiatry Ronalda Davida Lainga oraz reżysera teatralnego Jerzego Grotowskiego. Tych europejskich twórców łączy podobne postrzeganie odczuwania świata przez jednostkę i potrzeba zmiany wewnętrznej. Postulują ją wszyscy, chociaż każdy nieco odmiennie. Autor artykułu stara się odnieść do wskazanych opisów przeżycia wewnętrznego optykę psychologii głębi Carla Gustava Junga oraz uważa, że eksploracja świata wewnętrznego i poetycka wręcz ekspresja mogą być nieuświadomioną formą prastarych obrazów archetypicznych, pochodzących z odległych tradycji religijnych, wypartych przez tych nowoczesnych myślicieli.

Słowa kluczowe: doświadczenie wewnętrzne, psychologia głębi, literatura nowoczesna, metaforyka, alchemia

Otwórz Artykuł