Pedagogiczna „utopia” Ivana Illicha jako zapowiedź społeczeństwa sieci
Gdy Ivan Illich wydał drukiem w 1970 roku swoje rozważania dotyczące deskolaryzacji społeczeństwa, które zatytułował Społeczeństwo bez szkoły, niewielu ludzi zwróciło wówczas uwagę na tę publikację. Nakreślona przez autora (szkolna) utopia zakładała bowiem powstanie oraz dynamiczny rozwój tzw. sieci samokształceniowej zdanej na żywioł samoorganizującego się społeczeństwa w celu zdobycia wiedzy (tożsamej z wykształceniem). Już wtedy Illich przewidywał, że ludzie (pomijając ramy tradycyjnego nauczania) w poszukiwaniu konkretnej wiedzy będą bezpośrednio kontaktować się z osobą – którą sami wybiorą – by udzieliła im najbardziej (według nich) kompetentnej informacji. Upowszechnienie Internetu pokazało, że utopia w postaci sieci łączności społecznej stała się w XXI wieku codziennością. Zatem swego rodzaju uwolnienie społeczeństwa z opresji tradycyjnej szkoły wydaje się coraz bliższe. Może więc powinniśmy tworzyć utopie, bo czym byłby dzisiejszy świat bez Internetu.
Słowa kluczowe: utopia, edukacja, społeczeństwo sieci, deskolaryzacja
Ivan Illich’s Pedagogical ‘Utopia’ as a Sign of the Future Network Society
In 1970 when Ivan Illich printed his considerations on society de-scolarisation entitled ‘Deschooling society’ very few people noticed this publication at that time. Drawn by the author, a (school-related) utopia assumed, however, the creation and the dynamic development of so-called self-educational network being aimed at the self-organising society with the purpose of knowledge acquisition (identified as education.) It was at that time that Illich was predicting that people (leaving the frames of traditional learning) in search of the particular knowledge would directly contact the very person, chosen by themselves, to provide them with the most (in their opinion) competent information. The popularisation of the Internet has proved that a utopia in the form of a communication network has become an every-day reality in 21st century. Therefore, a particular liberation of the society from the oppressiveness of the traditional school seems more and more possible. Perhaps, we should create utopia as what the contemporary world would be without the Internet.
Keywords: utopia, education, network society, deschooling
Otwórz Artykuł